W wielu przypadkach poszkodowani, którzy ucierpieli w wyniku wypadku nie mają pełnej wiedzy w zakresie wypłacanego im odszkodowania. Niewiele osób wie, że z tytułu umowy ubezpieczenia OC, z którego wypłacana jest dla nich np. comiesięczna renta, możliwe jest również wypłacanie renty lub innego świadczenia na rzecz innych uprawnionych. Powoduje to, że suma ubezpieczenia z polisy z miesiąca na miesiąc drastycznie się zmniejsza. Dlatego istotne jest, aby pamiętać, że wyczerpanie sumy gwarancyjnej powoduje wygaśnięcie zobowiązania ubezpieczyciela.
Co robić kiedy skończą się pieniądze z polisy OC?
Zgodnie z art. 22 a ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń informuje poszkodowanego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia o możliwości wyczerpania się określonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Następuje to w przypadku, gdy łączna kwota wypłaconych odszkodowań lub innych świadczeń przekroczy 80% określonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do poinformowania o możliwości wytoczenia powództwa do właściwego sądu o ukształtowanie stosunku prawnego wynikającego z umowy ubezpieczenia. Niezwykle istotne jest, aby w przypadku otrzymania zawiadomienia jak najszybciej podjąć kroki prawne zmierzające do wytoczenia takiego powództwa. Zakład Ubezpieczeń dobrowolnie nie dokona podwyższenia sumy gwarancyjnej.
Z jakich powodów można żądać podwyższenia sumy gwarancyjnej?
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Łebek, Madej i Wspólnicy sp. k. podjęła się poprowadzenia sprawy o podwyższenie sumy gwarancyjnej obowiązkowego ubezpieczenia OC. Sprawa dotyczyła dziecka, które mając półtora roku straciło ojca na skutek wypadku komunikacyjnego. Sytuacja dziecka była bardzo trudna, ponieważ było rehabilitowane od pierwszego miesiąca życia ze względu na swoją niepełnosprawność: towarzyszące porażenie mózgowe, padaczkę lekooporną, a także czterokończynowy niedowład.
Po wypadku wytoczone zostało powództwo w imieniu członków rodziny zmarłego, w tym małoletniego synka, o zapłatę od pozwanego odszkodowania z art. 446 § 3 k.c. oraz renty z art. 446 § 2 k.c. Wyrokiem z dnia 29 listopada 2006r. Sąd Okręgowy w Przemyślu zasądził od ubezpieczyciela Towarzystwa Ubezpieczeń Compensa S.A. na rzecz małoletniego powoda kwotę 50 000 zł z odsetkami oraz tytułem renty – kwotę 300 zł miesięcznie z ustawowymi odsetkami. Świadczenia zostały również zasądzone na rzecz innych członków rodziny. Osobie małoletniej została przyznana renta alimentacyjnej, która ma być wypłacana co miesiąc. Co istotne, w momencie zasądzenia renty było wiadomo, że stan zdrowia dziecka nie rokuje poprawy, a w konsekwencji będzie wymagał opieki do końca życia. W związku z powyższym, obowiązek alimentacyjny rodzica nie wygaśnie po ukończeniu przez dziecka pełnoletności, a renta alimentacyjna powinna być wypłacana przez ubezpieczyciela dożywotnio.
Potrzebujesz porady prawnej? Sprawdź!
Pomoc prawna w podwyższeniu sumy gwarancyjnej
W omawianej sprawie, po 16 latach od wydania wyroku, matka pełnoletniego już wówczas powoda, który z uwagi na stan zdrowia został ubezwłasnowolniony, otrzymała od zakładu ubezpieczeń zawiadomienie, że z sumy gwarancyjnej, która wynosiła 350 000 euro, pozostało tylko 5%. Pamiętać należy, że wyczerpanie sumy gwarancyjnej spowodowałoby wygaśnięcie zobowiązania ubezpieczyciela o zapłatę zasądzonej wyrokiem renty.
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Łebek, Madej i Wspólnicy sp.k. wytoczyła powództwo o ukształtowanie stosunku prawnego poprzez ustalenie górnej granicy odpowiedzialności Compensa Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Vienna Insurance Group wobec powoda za skutki wypadku komunikacyjnego do sumy gwarancyjnej kwoty 5 210 000 euro. Podstawą prawną do wytoczenia powództwa stanowił art. art. 357 1 kc , regulujący tzw. klauzulę rebus sic stantibus. Pełnomocnik powoda powołał indywidualne okoliczności dotyczące sytuacji życiowej i majątkowej powoda, podkreślając, że nastąpiła nadzwyczajna zmiana okoliczności uzasadniająca podwyższenie sumy gwarancyjnej. Pozwany kwestionował powództwo, wskazując na brak podstaw do podwyższenia sumy gwarancyjnej.
Sąd I instancji po przesłuchaniu opiekuna prawnego powoda już na pierwszym terminie rozprawy wydał wyrok uwzględniający powództwo. Sąd Okręgowy podwyższył sumę ubezpieczenia z kwoty 350 000 euro do kwoty 8 489 936 zł. Wyrok ten spowodował, że renta alimentacyjna wypłacana będzie dożywotnio na rzecz powoda, bez ryzyka wyczerpania sumy gwarancyjnej. W przyszłości możliwe będzie również wytoczenie powództwa o podwyższenie renty z uwagi na zwiększenie potrzeb ubezwłasnowolnionego całkowicie powoda.
Wyrok Sądu Okręgowego w Przemyślu I Wydział Cywilny z dn. 19.06.2023r. sygn.. akt I C 865/22, nieprawomocny
Sprawa prowadzona w Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych Łebek, Madej i Wspólnicy sp. k. przez radcę prawnego Kamilę Przygońską pod kierownictwem radcy prawnego Agnieszki Antończak-Bernadowskiej