Konieczne jest zgromadzenie odpowiednich dowodów medycznych i środowiskowych. Przede wszystkim warto uzyskać dokumentację lekarską potwierdzającą dolegliwości zdrowotne, które mogą być związane z nadmiernym hałasem – np. problemy ze snem, przewlekły stres, czy bóle głowy.
Równolegle istotne są pomiary poziomu hałasu wykonane przez uprawnione instytucje lub na zlecenie prywatne, które wykażą przekroczenia dopuszczalnych norm.
Pomocne mogą być również opinie biegłych z zakresu medycyny lub psychologii, jak również zeznania świadków oraz samej osoby poszkodowanej.

Tak, jeśli przekracza dopuszczalne normy i wpływa negatywnie na komfort życia lub zdrowie mieszkańców. W takich przypadkach możliwe jest domaganie się m.in. odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości, zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Decydujące jest wykazanie związku przyczynowego między źródłem hałasu a szkodą oraz udokumentowanie naruszenia norm środowiskowych.

Hałas z lotniska jest szczególną kategorią uciążliwości i w przypadku chęci dochodzenia odszkodowania, zastosowanie mają szczególne przepisy. 

Do dochodzenia odszkodowania za hałas warto zgromadzić następujące dokumenty:

1. Dokumenty potwierdzające własność nieruchomości – np. odpis z księgi wieczystej, akt notarialny, umowa najmu (jeśli nie jesteś właścicielem).
2. Dowody na istnienie hałasu – pomiary akustyczne wykonane przez uprawnioną jednostkę, decyzje administracyjne (np. środowiskowe, lokalizacyjne), raporty środowiskowe, ekspertyzy biegłych.
3. Dokumentacja medyczna – jeśli hałas wpływa na zdrowie, potrzebne są zaświadczenia lekarskie, wyniki badań czy opinie psychologiczne.
4. Zeznania świadków lub sąsiadów – mogą potwierdzić uciążliwość hałasu w codziennym życiu.
5. Materiały dodatkowe – zdjęcia, nagrania, korespondencja z urzędami lub instytucjami (np. skargi, odpowiedzi, pisma z sanepidu czy WIOŚ).

Jest to wykaz przykładowy, a zakres wymaganych dokumentów może się różnić w zależności od okoliczności konkretnej sprawy.

Tak, hałas pochodzący np. z intensywnego ruchu drogowego, kolejowego, działalności przemysłowej czy lotniska może prowadzić do obniżenia wartości nieruchomości. Dla wielu nabywców uciążliwe otoczenie oznacza mniejszą atrakcyjność danej lokalizacji, co bezpośrednio wpływa na spadek ceny rynkowej.

W takich przypadkach właściciel może dochodzić rekompensaty za poniesioną szkodę, powołując się m.in. na naruszenie prawa do spokojnego korzystania z nieruchomości oraz na spadek jej wartości. Wycena szkody najczęściej opiera się na opinii rzeczoznawcy majątkowego. Każda sprawa wymaga jednak indywidualnej oceny – zarówno pod względem źródła hałasu, jak i jego wpływu na daną nieruchomość. W szczególności właściciele nieruchomości w obszarze ograniczonego użytkowania (OUU) mogą ubiegać się o odszkodowanie, jeśli wartość ich nieruchomości spadła z powodu wprowadzenia OUU lub jeśli ponieśli koszty związane z dostosowaniem budynków do wymagań technicznych określonych dla tego obszaru.

Terminy dochodzenia roszczeń z tytułu hałasu zależą od rodzaju szkody i podstawy prawnej żądania. W przypadku roszczeń majątkowych, których źródłem jest delikt, co do zasady obowiązuje termin przedawnienia wynoszący 3 lata – licząc od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia.

Z kolei roszczenia negatoryjne dotyczące nieruchomości, kierowane przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego, zgodnie z art. 223 k.c. nie ulegają przedawnieniu. Szczególnym przypadkiem jest sytuacja, gdy nieruchomość znajduje się na terenie tzw. obszaru ograniczonego użytkowania, ustanowionego np. wokół lotnisk, autostrad czy zakładów przemysłowych. W takim przypadku właściciel może dochodzić odszkodowania za ograniczenie możliwości korzystania z nieruchomości lub za jej utratę wartości. Termin na zgłoszenie roszczenia liczony jest od dnia wejścia w życie uchwały lub rozporządzenia ustanawiającego taki obszar. W praktyce ocena terminu przedawnienia może być złożona i zależy od okoliczności konkretnej sprawy – dlatego warto skonsultować ją z prawnikiem, aby nie utracić prawa do roszczeń.

W wielu przypadkach możliwe jest żądanie ograniczenia hałasu, a nawet jego całkowitej eliminacji, jeśli przekracza on dopuszczalne normy i narusza prawo do spokojnego korzystania z nieruchomości. Tego rodzaju roszczenia można kierować na podstawie tzw. roszczenia negatoryjnego (art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego), które przysługuje właścicielowi nieruchomości, gdy immisje – czyli np. hałas, wibracje czy zapachy – zakłócają korzystanie z jego mienia.

W praktyce można domagać się m.in. zastosowania ekranów akustycznych, zmiany technologii w zakładzie przemysłowym, ograniczenia godzin działalności hałaśliwego obiektu, a w skrajnych przypadkach nawet zakazu jego dalszego funkcjonowania w dotychczasowej formie. Skuteczność takiego żądania zależy jednak od skali uciążliwości, ich udokumentowania oraz możliwości technicznego ograniczenia hałasu.

Na początku postępowania przed skierowaniem sprawy do sądu należy zgromadzić niezbędne dowody, takie jak pomiary hałasu, dokumentację medyczną czy opinie biegłych, które potwierdzą zarówno występowanie uciążliwego hałasu, jak i jego negatywny wpływ na zdrowie lub wartość nieruchomości. Następnie składany jest pozew do właściwego sądu. W toku postępowania sąd może zlecić wykonanie opinii przez biegłych, przesłuchać świadków oraz strony. Decydujące jest wykazanie związku przyczynowego między hałasem a szkodą.  W toku postępowania ważnym elementem może być również próba mediacji między stronami. Nasza kancelaria oferuje wsparcie na każdym etapie procesu, aby maksymalnie zwiększyć szanse na korzystny wynik.