Brak zapiętych pasów a odszkodowanie? Jaki ma wpływ?

3 grudnia 2016 w gminie Zgierz doszło do wypadku samochodowego. Poszkodowany pasażer doznał złamania kręgosłupa z bezwładem kończyn dolnych. Od zdarzenia porusza się na wózku inwalidzkim i wymaga ciągłej rehabilitacji.

STU Ergo Hestia SA przyjęła, że całkowita kwota należnych poszkodowanemu świadczeń wynosi 216.369,49 zł, w tym 214.111 zł tytułem zadośćuczynienia.

Jednocześnie stwierdziła, że dużą odpowiedzialność za powstanie uszczerbku na zdrowiu ponosi poszkodowany z powodu nie zapięcia pasów. W rezultacie ubezpieczyciel wypłacił kwotę 64.910,85 zł.

Poszkodowany nie zgodził się na zaniżenie świadczeń o 70% przyczynienia i złożył pozew.

Z pomocą Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy Sp.k. dochodził zasądzenia od Ubezpieczyciela należnych kwot: zadośćuczynienia, odszkodowania (koszty leków, środków medycznych, przystosowania łazienki, kuchni, montaż windy, zakup wózka inwalidzkiego itp.).

Z uwagi na niezdolność do samodzielnej egzystencji matka Poszkodowanego zwolniła się z pracy i z tego tytułu pobierała świadczenie pielęgnacyjne. W trakcie prowadzonego postępowania sądowego Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy Sp.k. uzyskała dla poszkodowanego rentę zabezpieczającą jego roszczenia.

Poszkodowany miesięcznie uzyskiwał od Ubezpieczyciela kwotę około 2500 zł (przez cały okres procesu trwającego około 5 lat łączna wypłacona kwota renty to około 150.000 zł). Razem można przyjąć, iż biegli łącznie uznali istnienie u powoda 155 % uszczerbku na zdrowiu.

Spór pomiędzy stronami ostatecznie został rozstrzygnięty Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi w dniu 07.10.2022r. Sygn.akt I ACa 97/22, na podstawie którego ustalono:

1. Wysokość zadośćuczynienia 550.000 zł i zasądzono dla powoda kwotę 420.767 zł (po pomniejszeniu wypłat w postępowaniu likwidacyjnym, karnym i 10% przyczynienia powoda)
2. Kwota 20.082,60 zł przystosowanie łazienki do potrzeb niepełnosprawnego powoda, leczenie, zamontowanie specjalistycznej windy
3. Kwota 6.761,50 zł zakup wózka inwalidzkiego
4. Kwota 650 zł zakup okularów i ciśnieniomierza
5. Kwota 101.423 zł skapitalizowana renta
6. Kwota po 2.187 zł mc tytułem renty na zwiększone potrzeby
7. Kwota 49.401 zł tytułem skapitalizowanej renty za utracone dochody za okres od 1 lutego 2017 r. do 30 czerwca 2021 r.
8. Kwota po 1.855 zł miesięcznej renty z tytułu utraconych dochodów, płatną z góry do 10-ego dnia każdego miesiąca kalendarzowego, począwszy od dnia 1 lipca 2021 r. i na przyszłość.

Ostatecznie w ocenie Sądu ustalono 10% przyczynienia powoda z tytułu podjęcia przez niego decyzji o podróży z osobą będącą pod wpływem alkoholu i środków odurzających oraz bez uprawnień, co samo w sobie jest sukcesem.

Dodatkowo sąd odmówił uznania jakiegokolwiek przyczynienia za brak zapiętych pasów bezpieczeństwa wskazując:

„samo naruszenie wskazanych przepisów nie jest wystarczające, aby móc stwierdzić przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody, gdyż każdy przypadek należy traktować indywidualnie.

Koniecznym jest uznanie, iż w tym konkretnym przypadku fakt niezapięcia pasów przez poszkodowanego doprowadził do tego, że szkoda oraz krzywda poniesione przez poszkodowanego, zostały zwiększone na skutek nieuczynienia zadość przepisom ustawy o ruchu drogowym (…) z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej oraz rekonstrukcji wypadków i biegłego z zakresu patomorfologii jasno wynika, iż jeśli powód miałby zapięte pasy bezpieczeństwa, zapewne poniósłby on poważniejsze, bo nawet śmiertelne obrażenia.

Ze sporządzonych na potrzeby niniejszego postępowania opiniach biegłych wynika, że niezapięcie pasów przez poszkodowanego nie tylko nie zwiększyło powstałej szkody, ale wręcz przeciwnie –najprawdopodobniej zmniejszyło jej rozmiary”.

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi zmieniono także na korzyść Poszkodowanego pogląd Sądu Okręgowego w Łodzi, iż rentę z tytułu niezdolności do pracy należy obliczyć jedynie od połowy
minimalnego wynagrodzenia za pracę jako, że Powód mimo swojego wieku nie posiadał stałego zatrudnienia, pracował okresowo, z przerwami, za każdym razem w innym zawodzie, często w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd Apelacyjny zgodził się w apelacją wniesioną przez Kancelarię Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy Sp.k.:

„Zgodzić się jednak należy z powodem, że powyższe okoliczności faktyczne nie uprawniały Sądu I instancji do przyznania mu renty z tytułu utraconych dochodów przy założeniu, że cała dalsza droga zawodowa poszkodowanego w dorosłym życiu będzie wyglądała podobnie, a zatem, że powód nie będzie podejmował zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, a dodatkowo, że wysokość hipotetycznego wynagrodzenia w całym okresie kształtować będzie się w oparciu o stawkę ustawowego minimalnego wynagrodzenia z 2017 r.”.

Błędne było stanowisko Sądu Okręgowego, który doszedł do przekonania, iż powód w perspektywie całego dorosłego życia nie miał szans na pracę w większym wymiarze czasu pracy i za wyższe wynagrodzenie niż otrzymywane do 2017 roku.

Tymczasem w świetle zasad doświadczenia życiowego i reguł logicznego rozumowania o dalszym rozwoju kariery zawodowej powoda nie należy wnioskować wyłącznie przez pryzmat jego 5-letniego doświadczenia na rynku pracy tuż po zakończeniu kształcenia, dodatkowo przypadającego na okres, w którym powód był osobą młodą, samotną, nie mającą nikogo na utrzymaniu i nadal pozostawał we wspólnym gospodarstwie domowym z rodzicami.

Sąd Apelacyjny wskazał, że „w przypadku powoda, który doznał wypadku w młodym wieku, trudno ustalić możliwości zarobkowe jedynie w oparciu o jego dotychczasowe zatrudnienie.

Powód nie miał żadnych zobowiązań, mieszkał z rodziną i pracował w takim wymiarze, jaki w tym czasie uznawał za satysfakcjonujący.

Trudno jednak zakładać, że taką postawę prezentowałby przez całe dalsze swoje życie. Przyjąć zatem należy za powodem, że jego zdolności zarobkowe pozostają na poziomie minimalnego wynagrodzenia”.

Słusznie również Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do pomniejszenia zasądzonych na rzecz powoda należności o wysokość świadczenia pielęgnacyjnego przyznanego matce powoda na podstawie art. 17
ust. 1 powołanej wyżej ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Uprawnionym do tego rodzaju świadczenia jest co do zasady osoba inna niż bezpośrednio poszkodowany, a warunkiem jego uzyskania jest rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Wskutek wyroku na rzecz Poszkodowanego Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych A. Łebek i Wspólnicy Sp.k. uzyskała wypłatę kwot łącznie ponad 713.000 zł oraz wypłaty miesięcznej renty w łącznej wysokości 4.042 zł.

Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 29.10.2021 r., sygn. akt I C 1366/17.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 07.10.2022 r., sygn. akt I ACa 97/22.